– 04 – 06. decembra 2023. godine – Budimpešta/Mađarska, U okviru regionalnog projekta pod nazivom „Pristup pravosuđu kada su u pitanju žene na Zapadnom Balkanu“, organizovana je trodnevna obuka mentora na pomenutu temu. Projekat implementira Savjet Evrope, dok ga sufinansiraju Savjet Evrope i Evropska unija u okviru programa „Horizontalni mehanizam za Zapadni Balkan i Tursku 2023 – 2026 (faza III)“, koji je osmišljen kao zajednička inicijativa EU i SE. Treća faza programa, kojom je obuhvaćen period od januara 2023. do decembra 2026. godine, podrazumijeva projekte u Albaniji, Bosni i Hercegovini, Kosovu*, Crnoj Gori, Sjevernoj Makedoniji, Srbiji, kao i Turskoj. Kada je u pitanju ovaj projekat, trideset i jedna sudija i tužioci sa Zapadnog Balkana učestvovali su u trodnevnoj obuci mentora. U okviru projekta Pristup pravosuđu kada su u pitanju žene, razvijen je Priručnik kao alat koji podržava razvoj mentorskog programa na temu jednakog pristupa pravosuđu kada su u pitanju žene, koji je Savjet Evrope objavio na svim jezicima zemalja Zapadnog Balkana i koji je predstavljen tokom obuke. Cilj mentorskog programa je da se na inovativan i jedinstven način ženama na Zapadnom Balkanu omogući jednak pristup pravosuđu i unaprijedi kontinuirano učenje pravosudnih praktičara, sudija i tužilaca. Učesnici su se upoznali sa metodologijom mentorstva i ključnim konceptima u vezi sa pristupom žena pravosuđu i na taj način bili u prilici da unaprijede svoje znanje o primjeni standarda Savjeta Evrope kada su u pitanju ljudska prava u rodno osetljivom kontekstu. Pomenuti mentorski program ima za cilj jačanje kompetencija pravnih stručnjaka u vezi sa Istanbulskom konvencijom Savjeta Evrope, kao i standardima o rodnoj ravnopravnosti, a implementiraće se u saradnji sa institucijama za obuku u pravosuđu u zemljama Zapadnog Balkana. Pored predstavnika pravosuđa Crne Gore, na obuci su bili i predstavnici pravosuđa Republike Sjeverne Makedonije, Republike Srbije, Albanije, Kosova*, Bosne i Hercegovine i Republike Srpske. Obuka je bila interaktivna i fokusirana na rad u malim grupama. Pomenuti regionalni projekat ima za cilj da omogući zemljama Zapadnog Balkana i Turske da ispune svoje reformske agende u oblasti ljudskih prava, vladavine prava i demokratije i da se usklade sa evropskim standardima. Zemlje korisnice pomenutog projekta na Zapadnom Balkanu su se posebno obavezale da poboljšaju i unaprijede pristup pravosuđu kada su u pitanju žene i da se bore protiv nasilja nad ženama i nasilja u porodici, što podrazumijeva primjenu standarda Evropske konvencije o ljudskim pravima (EKLJP) i Konvencije Savjeta Evrope o sprečavanju i borbi protiv nasilja nad ženama i nasilja u porodici (Istanbulska konvencija). Ovaj vid obučavanja će, kako je istaknuto na obuci, sve više zahtijevati inkorporiranje u nacionalne programe, posredstvom različitih projekata Evropske unije i Savjeta Evope. Mentorski program u kontinuiranoj obuci podrazumijeva zauzimanje drugačijeg pristupa od onog koji se koristi u tradicionalnoj obuci (seminari, radionice, konferencije sa predavačima i učesnicima), a metodologija mentorstva ima za cilj da uspostavi vezu između teorija o određenoj oblasti prava i svakodnevne prakse praktičara, sa posebnom pažnjom na specične oblasti u kojima često ima izazova. Mentorstvo podrazumijeva „učenika” (tzv. mentija) i usmjerava njegov proces učenja, čineći ga veoma relevantnim za njeno/njegovo sopstveno radno iskustvo. Mentorstvo predstavlja oblik komunikacije i podrške između mentora (sudije ili tužioca) i drugog pravnika – mentija (takođe sudije ili tužioca), čime se omogućava širenje svijesti nosilaca pravosudne funkcije o određenoj pravnoj oblasti. Mentor treba da bude u stanju da vidi vezu između predmeta i praktičnih implikacija ovih teorija u svakodnevnom radu učesnika programa. Treba da bude u stanju da sluša i postavlja pitanja koja podržavaju učesnika programa u identikaciji pravca aktivnosti koje treba da imaju za cilj profesionalni razvoj i adekvatan pristup određenoj pravnoj oblasti. Mentorstvo uglavnom podrazumijeva rad „1 na 1“ ili rad sa malom grupom ljudi, do troje. Fokus je više na primjeni znanja u praksi, ne samo u smislu načina, već i analizi benefita koje takav način sobom nosi. Partnerstvo između mentora i mentija je ravnopravno, a sadržaj se prilagođava potrebama mentija. Tokom mentorskog procesa, „menti“ treba da nauči da prepozna veze između njegovog/njenog svakodnevnog rada na predmetima i standarda Konvencije Savjeta Evrope o sprječavanju i borbi protiv nasilja nad ženama i nasilja u porodici (Istanbulska konvencija). U ovom projektu proces mentorstva je osmišljen tako da traje otprilike osam mjeseci i podrazumijeva maksimalno trajanje procesa učenja, uz organizovanje mentorskih sastanaka najmanje jednom mjesečno. Takođe je potrebno da mentor nakon svake sesije popunjava obrazac za izvještaje. Na mentorskom programu su učestvovala četiri predstavnika pravosuđa Crne Gore – sudija Apelacionog suda Crne Gore, sudija Višeg suda za prekršaje Crne Gore, jedna državna tužiteljka Osnovnog državnog tužilaštva u Podgorici, upućena na rad u Specijalno državno tužilaštvo Crne Gore i jedna državna tužiteljka Višeg državnog tužilaštva u Podgorici, upućena na rad u Specijalno državno tužilaštvo Crne Gore.
